Opis innowacji pedagogicznej w Samorządowym Przedszkolu Publicznym Nr 3 w Sanoku
„ROZWIJANIE DZIECIĘCEJ EKSPRESJI SCENICZNEJ POPRZEZ ZABAWY TEATRALNE”
Autorki i realizatorki:
- mgr Małgorzata Pietrzycka
- mgr Bogumiła Szuba
- mgr Agnieszka Zając
- mgr Marzena Zając
Rodzaj innowacji: innowacja organizacyjno – metodyczna.
Termin realizacji: Od 1 września 2013 r. do 30 czerwca 2014 r.
SPIS TREŚCI
Wstęp
I. Podłoże i idea wiodąca innowacji
II. Rodzaj i zakres innowacji
III. Cele innowacji
IV. Treści programowe
V. Przewidywane osiągnięcia
VI. Procedury osiągania celów
VII. Ewaluacja
VIII. Bibliografia
Wstęp
W atmosferze zabawy, radosnego współdziałania następuje rozwój zainteresowań, wrażliwości, wyobraźni i możliwości twórczych dzieci. Dziecko w wieku przedszkolnym uczestniczy w zabawach i zajęciach artystycznych, gdyż przemawiają do jego wyobraźni, pozwalają wyrazić siebie oraz pomagają w budowaniu pozytywnego obrazu własnego „ja”. Zwiększa się ich zakres wiedzy, następuje rozwój umiejętności: literackich, plastycznych, wokalnych. Współpraca w zespole uczy odpowiedzialności za siebie i innych, systematyczności, tolerancji, otwartości na propozycje i poglądy innych oraz umiejętności wyrażania własnego zdania.
Zabawy w teatr wywierają duży wpływ na postawy moralne dzieci, kształtowanie ich osobowości oraz rozwój emocjonalny. Każde dziecko pragnie sukcesu i uznania. Innowacja ta wychodzi naprzeciw oczekiwaniom dzieci i rodziców oraz stwarza możliwość rozwijania ich zainteresowań oraz aktywnego udziału w życiu kulturalnym.
I. PODŁOŻE I IDEA WIODĄCA INNOWACJI
„Innowacja jest to wprowadzenie nowych, ulepszonych sposobów wykonywania pracy, kreatywność – wymyślanie tych sposobów. Nie ma innowacji bez kreatywności – Michael A. West (2000)”
Inspiracją do stworzenia innowacji było kilka czynników. Jednym z nich była obserwacja umiejętności recytatorskich, wokalnych i tanecznych wychowanków przedszkola. Dzieci z dużą swobodą występowały w przedszkolnych inscenizacjach , formach teatralnych w ramach promocji placówki w środowisku, wykazując zainteresowania w zakresie ekspresji aktorskiej. Stąd pojawił się pomysł opracowania innowacji pedagogicznej, która jest propozycją rozszerzenia treści z zakresu edukacji teatralnej.
Istotnym czynnikiem uzasadniającym wprowadzenie innowacji polegającej na rozwijaniu uzdolnień artystycznych wychowanków jest fakt wyjścia naprzeciw oczekiwaniom dzieci i ich rodziców. Współpraca z rodzicami jest istotnym elementem działalności przedszkola, bez niej nasza praca traci sens, a edukacja i wychowanie nie przynosi pożądanych rezultatów. Każde przedstawienie teatralne organizowane w przedszkolu poprzedzone jest szczegółowymi przygotowaniami. Jest to doskonała okazja do zainteresowania rodziców życiem przedszkola, aby poczuli się partnerami. To właśnie oni powinni włączyć się do pomocy w zdobywaniu niezbędnych strojów, rekwizytów, przygotowaniu scenografii oraz w podpowiadaniu pomysłów do realizacji.
Połączenie tych czynników ze znajomością dziecka w wieku przedszkolnym, które wykazuje ogromny dynamizm rozwojowy, naturalną potrzebę i zdolność do działania , wrodzoną ciekawość świata, a co za tym idzie – konieczność doświadczania i przeżywania , to doskonałe przesłanki do realizacji idei innowacji pedagogicznej w zakresie rozwijania ekspresji scenicznej dzieci.
II. RODZAJ I ZAKRES INNOWACJI
Zgodnie z nowelizacją Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki(Dz.U. z 2002r. nr 56, poz. 506), która weszła w życie 1 września 2011r. , opracowana innowacja ma charakter innowacji organizacyjno – metodycznej.
III. CELE INNOWACJI
Program innowacji pedagogicznej zakłada realizację następujących celów kształcenia i wychowania:
Cele ogólne :
- wspomaganie rozwoju dziecięcej ekspresji scenicznej
- rozwijanie indywidualnych zdolności, zainteresowań oraz aktywności twórczej
- kształtowanie u dzieci odporności i dojrzałości emocjonalnej koniecznej do radzenia sobie w nowych trudnych sytuacjach
- pobudzanie do działań artystycznych, dostarczanie przeżyć emocjonalnych i estetycznych, umożliwienie prezentacji własnych dokonań, przygotowanie do udziału w konkursach recytatorskich i wystąpieniach teatralnych
- rozwijanie umiejętności społecznych w budowaniu poprawnych relacji z innymi dziećmi i dorosłymi
Cele szczegółowe:
- zaspakajanie potrzeb dzieci w zakresie: rozwijaniu zainteresowań teatralnych, prezentowania umiejętności teatralnych dzieci
- wspieranie kompleksowego rozwoju, doskonalenia u dzieci w sfery werbalnej, ekspresyjnej
- rozwijanie wyobraźni, wrażliwości, empatii poprzez przebywanie dzieci w świecie bajki, baśni i wchodzenie w role literackie będące wzorem wychowania i etyki
- stwarzanie warunków do rozwijania inteligencji emocjonalnej dziecka, pozytywnego kreowania przez dziecko obrazu swojej osoby, poczucia własnej wartości, radzenia sobie ze stresem podczas występów publicznych, współdziałania z innymi przy realizacji określonego zadania
- integrowania więzi rodzinnych poprzez wspólne działania rodzica i dziecka w przedszkolu
- wzmacnianie współpracy przedszkola ze środowiskiem rodzinnym
Opisane cele szczegółowe są skorelowane z ogólnymi celami wychowania przedszkolnego określonymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego.
IV. TREŚCI PROGRAMOWE
Program zawiera treści z nowej Podstawy Programowej, a główny nacisk kładziemy na zagadnienia wchodzące w skład następujących obszarów z Podstawy Programowej:
- Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.
- Dziecko przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych;
- w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;
- Wspomaganie rozwoju mowy dzieci.
- zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym;
- mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji;
- uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach;
- w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach.
- Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.
- Dziecko stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć.
- Wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem.
- wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie;
- odgrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami (np. maską).
- Wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec.
- Dziecko śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu;
- w skupieniu słucha muzyki, w tym także muzyki poważnej.
- Wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne.
- dziecko umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych;
- Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania.
- Dziecko słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami;
V. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
- Wygłaszanie fragmentów poezji i prozy z pamięci z zastosowaniem teatralnej ekspresji słownej
- Rozbudzanie wyobraźni twórczej
- Zaproszenie dzieci i rodziców do wspólnego opracowania (stworzenia) wiersza, rymowanki
- Odzwierciedlenie w formie plastycznej treści wymyślonego wiersza
- Przygotowanie uroczystej gali recytatorskiej
- Wydruk kalendarza z pracami plastycznymi i wierszami opracowanymi przez dzieci i rodziców
- Twórcze uczestnictwo w życiu przedszkolnym dzieci i rodziców
- Uświadomienie możliwości głosu i poprawienie jego sprawności
- Posługiwanie się poprawną polszczyzną, kontrolowanie wymowy
- Wyrażanie w sposób werbalny i niewerbalny różnorodnych emocji
- Rozumienie pojęć związanych z teatrem/li>
- Zapoznanie dzieci z odpowiednio dobranymi utworami literackimi
- Wzbogacenie oferty edukacyjnej przedszkola
- Promowanie przedszkola poprzez udział w konkursach i uroczystościach
- Budowanie pozytywnego wizerunku przedszkola wśród dzieci i rodziców, jako placówki dbającej o twórczy rozwój swoich wychowanków
VI. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Zastosowane metody i formy pracy mają w jak największym stopniu rozwijać indywidualne zdolności, zainteresowania dzieci, stworzyć atmosferę akceptacji, zaufania, pozwolić na osiągnięcie sukcesu motywującego do dalszych działań. W innowacji będą dominowały następujące metody i formy pracy z dziećmi:
- Metody czynne – w realizacji innowacji przeważają metody czynne oparte na działalności dziecka, wśród nich:
- metoda kierowania własną działalnością dziecka – która stosowana będzie podczas inspirowania dzieci do działalności teatralnej, podsuwania pomysłów, realizacji zadań parateatralnych,
- metoda samodzielnych doświadczeń – jej wykorzystanie możliwe będzie po stworzeniu warunków do spontanicznej zabawy dzieci,
- metoda zadań stawianych dziecku
- Metoda inscenizacji – umożliwia realizację wielu ćwiczeń w mówieniu; przygotowanie inscenizacji wymaga zaangażowania wszystkich dzieci, a przez to umożliwia każdemu dziecku zapewnienie poczucia sukcesu, ośmielenie i aktywizowanie
- Drama – rozwija wyobraźnię, fantazję, wrażliwość emocjonalną – jest metodą wszechstronnego i harmonijnego rozwoju osobowości
Formy innowacji – podstawową formą działalności dziecka w wieku przedszkolnym jest zabawa zatem najważniejsze miejsce w działalności dzieci podczas realizacji innowacji będzie zajmowała zabawa w teatr (w tym zabawy słowne, zabawy o charakterze plastycznym)
VII. EWALUACJA
Chcąc sprawdzić efekty wprowadzonej innowacji na bieżąco będziemy monitorować zaplanowane działania. Dokładnej analizy funkcjonowania programu w codziennej praktyce dokonamy poprzez:
- Przeprowadzenie obserwacji dziecka w oparciu o przygotowany arkusz obserwacji dotyczący umiejętności teatralnych dzieci;
- Ankietę ewaluacyjną dla rodziców i nauczycieli;
- Zorganizowanie uroczystej gali recytatorskiej w przedszkolu na której dzieci zaprezentują przygotowane, stworzone z rodzicami wiersze, rymowanki
- Zorganizowanie przeglądu teatrzyków przedszkolnych na przestrzeni roku w wykonaniu poszczególnych grup wg opracowanego kalendarza teatralnego przedszkola
- Przygotowanie wystawy fotograficznej i wyeksponowanie jej podczas IX Wielkiego Pikniku Rodzinnego pt.: „Z życia teatralnego przedszkola”
Celem ewaluacji jest uzyskanie informacji zwrotnej na temat funkcjonowania programu. Zebrane informacje posłużą do sporządzenia raportu, porównania zamierzonych celów i osiągniętych rezultatów, a także wyciągnięcia wniosków i zaplanowania ewentualnych działań uwzględniających uzyskane wyniki, przeznaczonych do realizacji w przyszłości.
Przygotowany raport z opracowanymi wnioskami zostanie przedstawiony Dyrektorowi i Radzie Pedagogicznej oraz Rodzicom.